Thần Khúc - Địa Ngục - Khúc 17

KHÚC XVII

Tầng Địa ngục thứ bảy – Vòng ngục thứ ba (kết thúc) – Những kẻ cho vay nặng lãi – Quái vật Giêriôn.

“Con quái vật có cái đuôi sắc nhọn

Xuyên qua núi, húc đổ cả tường thành

Đã làm ô uế nhiều khu đất rộng”.

⁴   Thầy hướng dẫn nói như thế với tôi

Rồi ra hiệu cho nó đi gần lại

Con đường đá chúng tôi vừa đi qua.

⁷   Hình ảnh ghê tởm của sự gian xảo

Bơi đến gác đầu và thân lên bờ

Nhưng cái đuôi lên mình không thể kéo.

¹⁰  Nó có bộ mặt của người đàng hoàng

Có đường nét trang nghiêm và niềm nở

Nhưng phần còn lại là rắn hổ mang.

¹³  Nó có hai bàn chân đầy lông lá

Trên lưng, trên ngực và hai bên sườn

Là những cục, những u tròn loang lổ.

¹⁶  Cả người Thổ, Tácta cũng không làm

Những tấm vải có nhiều màu đến thế

Hay nàng Aranhê dệt những chiếc khăn.

¹⁹  Như con thuyền trên bến đang nằm nghỉ

Một nửa dưới nước, một nửa trên bờ

Như nơi bọn Phổ tham lam cư ngụ.

²²  Giống như hải ly săn cá đang rình

Con quái vật này cũng ngồi như thế

Trên mép bờ đá có cát bao quanh.

²⁵  Đuôi của nó quất trong bầu không khí

Chỉa lên cao cái mút nọc độc đầy

Giống như cái đuôi của con bọ cạp.

²⁸  Thầy hướng dẫn nói: “Bây giờ ta cần

Đi vòng một chút, tới gần con vật

Con vật xấu xa trên đá đang nằm”.

³¹  Và chúng tôi xuống theo sườn bên phải

Mười bước chân chúng tôi đến mép bờ

Để tránh cát nóng và tàn lửa cháy.

³⁴  Khi đến gần, tôi nhìn thấy xa xa

Có một đám đông ngồi trên mép vực

Họ ngồi gần nơi lửa cháy, bụi mù.

³⁷  Thầy hướng dẫn bảo: “Để con có thể

Hiểu biết đầy đủ về tầng ngục này

Hãy đến để xem cực hình của họ.

⁴⁰  Nhưng ở đó chỉ nên nói ngắn thôi

Trong lúc chờ ta đi nhờ quái vật

Để nó chở ta trên những bờ vai”.

⁴³  Một lần nữa, tôi một mình đơn độc

Mép tầng thứ bảy, tôi đi đến gần

Một đám đông đang ngồi trong u uất.

⁴⁶  Gương mặt họ hiện lên vẻ đau thương

Thỉnh thoảng họ lại đưa tay chống đỡ

Khi với cát nóng, khi với lửa tàn.

⁴⁹  Không khác gì trong mùa hè, con chó

Dùng mõm, dùng chân để bảo vệ mình

Khỏi bị rận hay ruồi trâu cắn xé.

⁵²  Lúc tôi đã nhìn kỹ mặt vài người

Trong số đang chịu cơn mưa lửa đó

Không nhận ra một ai, nhưng mà tôi

⁵⁵  Thấy ở cổ mỗi người đeo một túi

Chứa đầy tiền, có màu sắc, in hình

Và mắt của họ hình như chỉ cúi.

⁵⁸  Khi đã đến giữa bọn họ, tôi nhìn

Một mảnh xanh da trời trên cái túi

Có màu vàng, con sư tử ánh lên.

⁶¹  Rồi tôi tiếp tục nhìn sang túi nữa

Màu đỏ như máu, đầy vẻ đau thương

Có con ngỗng trắng, trắng như là sữa.

⁶⁴  Hình con lợn có màu xanh da trời

Trên túi trắng, của một người khác nữa

Nó hỏi tôi: “Anh làm gì ở đây?

⁶⁷  Đi khỏi đây! Hình như anh còn sống

Cần biết rằng bạn Vitalianô của tôi

Phía bên trái tôi, chỗ này sẽ chiếm.

⁷⁰  Giữa cánh Phirenxe, tôi là dân Pađu

Tôi điếc tai vì những lời thô tục

Khi họ gào lên: “Nhà vua ở đâu?

⁷³  Vua mang túi, hình ba con dê đực?”

Nói xong xéo miệng, thè lưỡi ra ngoài

Trông giống như con bò đang liếm mép.

⁷⁶  Còn tôi sợ làm phật ý Thầy tôi

Vì Thầy dặn đừng dừng chân lâu quá

Tôi bỏ những hồn mệt mỏi, rã rời.

⁷⁹  Tôi quay về thì Thầy tôi đã kịp

Trèo lên lưng của con quái vật kia

Thầy bảo tôi: “Hãy kiên cường, gan góc!

⁸²  Chúng ta sẽ đi bằng cái thang này

Ta phía sau, con ngồi lên phía trước

Để đuôi của nó không làm con đau”.

⁸⁵  Như một người bị nhiễm cơn sốt rét

Móng tay bạc, nghe cơn lạnh đầu tiên

Toàn thân run rẩy khi nhìn bóng mát.

⁸⁸  Tôi luống cuống khi nghe những lời trên

Nhưng như người hầu bên ông chủ tốt

Sự xấu hổ làm cho tôi hết run.

⁹¹  Tôi đành ngồi lên cái lưng gớm ghiếc

Muốn thốt lên: “Xin Thầy ôm lấy con” –

Nhưng chẳng thốt lên lời, tôi im bặt.

⁹⁴  Người Thầy đã từng nhiều lần cứu tôi

Dù không nói, Thầy hiểu rằng tôi sợ

Đã vòng tay ôm và giữ lấy tôi.

⁹⁷  Bây giờ đi đi, Giêriôn – Thầy nói –

Vòng bay rộng và hạ xuống từ từ

Ngươi đừng quên rằng chở khối nặng mới”.

¹⁰⁰ Giống như một chiếc thuyền khi rời bến

Lùi lại phía sau khi nhổ neo xong

Rồi khi cảm thấy không còn bị vướng

¹⁰³ Căng ngực bơi đi như con cá chình

Nó cuốn đuôi lại, thu về giữa ngực

Dùng hai chân kéo không khí về mình.

¹⁰⁶ Không nỗi sợ nào lớn hơn nhường ấy

Cả khi Phêtôngtê buông lỏng dây cương

Khiến trời bốc cháy, như ta đã thấy.

¹⁰⁹ Hay chàng Icarô cảm thấy đau thương

Thấy sáp chảy tan và lông rụng xuống

Nghe tiếng người cha kêu thét: “Sai đường!”

¹¹² Còn nỗi sợ của tôi, khi trước mặt

Là cả một bầu không khí tối đen

Không nhìn thấy gì, ngoài con quái vật.

¹¹⁵ Nó bơi đi, rồi chậm dần, chậm dần

Lượn một vòng tròn và dần hạ thấp

Tôi chỉ nhận ra nhờ gió thổi lên.

¹¹⁸ Khi đó bên phải tôi nghe thác nước

Réo ầm ầm ở phía dưới chúng tôi

Tôi hơi cúi đầu và nhìn xuống thấp.

¹²¹ Lúc bấy giờ tôi thấy còn sợ hơn

Nhìn đống lửa và nghe lời than khóc

Tôi khép chặt đùi và lẩy bẩy run.

¹²⁴ Chỉ ở đây, lần đầu tôi thấy được

Khi vòng lượn đang hạ xuống dần dần

Khắp bốn phía những đớn đau tang tóc.

¹²⁷ Như chim ưng bay lượn đã quá lâu

Nhưng rồi chẳng thấy con mồi nào cả

Khiến chủ săn phải bảo: “Thôi xuống nào!”

¹³⁰ Nó cúi mình nơi bay lên, mệt mỏi

Sau hàng trăm vòng lượn, nó ghé vào

Nhưng tránh xa ông chủ đang bực bội.

¹³³ Đặt chúng tôi xuống đáy, Giêriôn

Đứng ở bên chân một vách đá dốc

Và, khi hai chúng tôi vừa xuống xong

¹³⁶ Nó bay đi như mũi tên mất hút.

KHÚC XVII

1-27. Quái vật Gerion - theo thần thoại Hy Lạp là quái vật khổng lồ có ba đầu, ba thân, vua của một đảo trong vùng biển tây, nuôi đàn gia súc của nó bằng thịt người, về sau bị Hercules giết chết.

16. Cả người Thổ, Tácta - thời Dante, người Tartari (Tácta) và người Turchi (Thổ Nhĩ  Kỳ) nổi tiếng là những thợ dệt vải giỏi nhất.

18. Aragne - cô thợ dệt nổi tiếng xứ Lydia, dám thách tài nghệ với nữ thần Minevra, bị nữ thần biến thành con nhện.

35. Một đám đông ngồi trên mép vực - những kẻ cho vay nặng lãi.

55. Mỗi người đeo một túi - những kẻ cho vay nặng lãi đeo túi tiền ở cổ có in biểu tượng.

68. Vitaliano del Delte - tổng trấn Padova.

73. Vua mang túi, hình ba con dê đực - đây là Giovanni di Buiamonte dei Becchi, là một kẻ cho vay nặng lãi khét tiếng. Gia huy là ba con dê đen trên nền vàng.

107. Phêtôngtê buông lỏng dây cương - Fetonte, con trai của thần Apollo, khi điều khiển xe mặt trời đã gây ra đám cháy.

109. Chàng Icarô cảm thấy đau thương - Icaro, con trai của Dedalo, được cha làm cho đôi cánh chim đính bằng sáp vào hai cánh tay. Icaro bay lên quá cao, gần mặt trời nên sáp chảy tan và bị rơi xuống biển.