KHÚC XVI
Tầng Địa ngục thứ bảy – Tiếp vòng ngục thứ ba – Những kẻ phạm tội kê gian.
Tôi đi đến nơi nghe tiếng ầm ầm
Tiếng của nước chảy xuống vòng ngục tiếp
Như tiếng rì rầm của một tổ ong.
4 Và nhìn thấy ba bóng đen mải miết
Tách khỏi đám đông, về phía chúng tôi
Dưới một cơn mưa đọa đầy khốc liệt.
7 Một bóng hướng về phía tôi, kêu lên
“Hãy dừng lại, người mà cách ăn mặc
Có vẻ là người của cõi trần gian”.
10 Trên thân thể họ vết thương chi chít
Do lửa đốt thiêu, mới cũ hằn sâu
Tôi đau đớn nhớ lại từng chi tiết.
13 Thầy tôi dừng, khi nghe tiếng kêu trên
Rồi bảo tôi: “Ta hãy chờ một lát
Ta cần tỏ ra lịch sự nghe con.
16 Ta nói rằng giá mà không có lửa
Phóng ra như tên trong nóng bức này
Thì con vội vàng chứ không phải họ”.
19 Bọn họ tiếp tục – khi chúng tôi dừng –
Điệp khúc than vãn, rồi khi đến cạnh
Cả ba người quây lại đi vòng tròn.
22 Họ tìm cách chộp nhau và thủ thế
Như những đô vật ở trần, xoa dầu
Để sau đó hạ gục nhau có thể.
25 Cả ba người trong khi đi vòng tròn
Đều ngoái cổ, hướng về tôi ánh mắt
Thành ra cổ luôn ngược lại hướng chân.
28 Một người nói: “Cảnh khổ đau nhường ấy
Khiến anh khinh bỉ những kẻ khẩn cầu
Vì cái vẻ ngoài đen thui, trần trụi.
31 Nhưng vì danh dự chúng tôi cúi mình
Anh là ai? Cho chúng tôi được biết
Sao dám đặt vào Địa ngục bước chân.
34 Tuy chẳng áo quần, thịt da xây xát
Nhưng người này – tôi đang bước theo ông
Lại thuộc một dòng trâm anh thế phiệt.
37 Ông là cháu của bà Guanđờrađa
Tên là Guyđô Guera nổi tiếng
Bằng giáo gươm và trí tuệ cao xa.
40 Người sau tôi, đang giẫm chân trên cát
Là Técghiaiô Anđôbờrăngđi, mà lời ông
Trên trần thế hẳn vẫn còn chưa tắt.
43 Còn tôi, khổ sở vì cơn gió này
Tôi là Japôcô Rútxticúcxi lầm lỗi
Vì thói dữ dằn của mụ vợ tôi”.
46 Giá mà tôi là người không sợ lửa
Tôi đã lao vào giữa đám người này
Và tôi tin rằng Thầy tôi đồng ý.
49 Nhưng nếu thế sẽ bị đốt và thui
Sự sợ hãi đã thắng điều dự định
Nên chỉ còn muốn ôm họ mà thôi.
52 Tôi nói: “Không khinh bỉ mà thương xót
Số phận các vị trong tâm trí tôi
Sâu đến mức không thể nào phai nhạt.
55 Ngay từ phút đầu, khi Thầy của tôi
Bảo ban vài lời thì tôi đã hiểu
Có những người như các vị gặp tôi.
58 Tôi là người đồng hương cùng các vị
Với lòng kính trọng đã nói, đã nghe
Về tên tuổi và công lao các vị.
61 Tôi đi tìm quả táo của khu vườn
Mà người hướng đạo của tôi đã hứa
Nhưng trước hết phải xuống tận trung tâm”.
64 Đáp lại lời tôi vẫn từ bóng ấy:
“Cầu mong cho anh được sống dài lâu
Và danh tiếng muôn đời sau rạng mãi.
67 Nhưng xin cho biết: thành phố chúng ta
Vẫn như xưa, phẩm giá và thanh lịch
Hay tất cả nay tan biến, nhạt nhòa?
70 Bởi Guyliê Boócxiê cũng đang có mặt
Và lâu nay lời than vãn không ngừng
Chuyện của ông khiến chúng tôi thắc mắc”.
73 “Ngươi đắm mình trong cao ngạo, buông tuồng
Của cư dân và bất ngờ lợi lộc
Hỡi Phirenxe, giờ vẫn buồn thương!”
76 Thế là tôi kêu lên và trán ngước
Cả ba coi đó là câu trả lời
Nhìn sang nhau như nhìn vào sự thật.
79 Và họ nói: “Để làm cho vui lòng
Bao kẻ khác, quả với anh chẳng khó
Anh hạnh phúc được nói theo ý mình!
82 Anh lại thấy những vì sao đẹp đẽ
Khi anh giã từ chốn mịt mù này
Và sung sướng nhớ rằng: “Tôi từng ở”.
85 Hãy nhắc mọi người nhớ đến chúng tôi!”
Rồi họ phá vòng tròn và bỏ chạy
Chân lẹ làng như những cánh chim bay.
88 Tôi một lời “Amen” chưa kịp nói
Thì cả ba đã ở chốn xa xôi
Nên đi tiếp, Thầy tôi cho là vậy.
91 Tôi theo Thầy và chỉ mấy bước thôi
Nghe tiếng nước ầm ầm, gần đến nỗi
Có vẻ át đi tất cả những lời.
94 Như dòng sông chảy theo dòng nó chảy
Từ đỉnh Vixô về phía mặt trời
Trên dãy Apenninê sườn bên trái.
97 Đoạn thượng nguồn gọi là Ácquakêta
Để trước khi đến đồng bằng trút xuống
Không còn mang tên đó ở Phoócli.
100 Từ
núi Anpê đổ xuống thành thác
Ầm ầm phía tu viện Thánh Benêđéttô
Nơi đó chứa được cả ngàn cái thác.
103 Chúng tôi nghe
một dòng nước réo vang
Dòng nước sẫm dưới một vách đá thẳng
Chỉ chốc lát thôi tai đã ong ong.
106 Quanh mình tôi
luôn có dây thừng nhỏ
Với nó, có lúc tôi đã nghĩ dùng
Bắt con cáo có bộ lông loang lổ.
109 Nhưng tôi nghe
theo lệnh của Thầy tôi
Ra khỏi lưng sợi dây thừng tôi cởi
Cuốn gọn lại và trao nó cho Thầy.
112 Thầy tôi quay
sang phải, và Thầy đứng
Cách một quãng xa cho khỏi vướng bờ
Rồi vòng dây xuống vực sâu Thầy quẳng.
115 Chắc một điều kỳ
lạ sắp xảy ra
Đáp lại dấu hiệu, tôi thầm nghĩ thế
Và Thầy tôi cũng nhìn rất tò mò.
118 Sự cẩn trọng
thật đã cần như thế
Cạnh những người không chỉ thấy hành vi
Mà còn nhìn thấu cả tâm tư nữa.
121 “Lát nữa – Thầy
nói – rồi sẽ nổi lên
Cái ta đang chờ và con đang đợi
Nó sẽ hiện ra và con sẽ nhìn”.
124 Trước sự thật có
vẻ như giả dối
Buộc người ta lo giữ miệng giữ mồm
Vì sẽ xấu hổ cho dù vô tội.
127 Nhưng ở đây tôi
không thể lặng im
Tôi xin thề bằng thơ cùng bạn đọc
Và mong thơ sống mãi với tháng năm.
130 Và tôi nhìn thấy
từ sâu đáy vực
Về phía chúng tôi một kẻ đang bơi
Vẻ kỳ lạ, dù với người tim sắt.
133 Nó trở lại và
như muốn nhô cao
Sau khi lặn xuống gỡ ra một cái
Vướng vào đá hay gì đó mắc vào
136 Rồi vươn mình và
thu hai chân lại.
KHÚC XVI
4-6. Ba bóng đen mải miết - đây là tốp âm hồn
mới.
21. Cả ba người quây lại đi vòng tròn - bởi vì họ không được phép đứng
yên một chỗ.
37. Bà Guanđờrađa - Gualdrada, vợ của Guido il Vecchio dei conti Guidi,
nổi tiếng là tấm gương về đạo đức gia đình và sự liêm khiết, trung thực.
38. Guido Guerra - một trong những thủ lĩnh của phe Guelfi, dũng cảm
chống lại phe Ghibellini.
41. Tegghiaio Aldobrandi - hiệp sĩ dũng cảm và khôn ngoan được người
đời ca ngợi nhiều.
44. Jacopo Rusticucci - các nhà chú thích
không biết được bà vợ của ông này dữ dằn như thế nào.
63. Xuống tận trung tâm - tức là xuống đến
đáy Địa ngục.
70. Guglielmo Borsiere - một nhân vật trong
triều đình, nổi tiếng là một con người phóng khoáng và độ lượng, chuyên tác
thành việc hôn thú.
95. Monte Viso (Mount Visco) - đỉnh cao nhất
của dãy núi Alpi Cozie, nơi phát nguồn của sông Pô.
96. Apennino - dãy trường sơn như là xương
sống của bán đảo Italia.
97. Acquacheta - tên một trong ba cái thác
lớn ở đầu nguồn tạo nên sông Motone, đến Forli thì mang tên Motone.
101. San Benedetto - tu viện nằm trên sườn
núi Apennino, phía trên Forli. Có một câu thành ngữ: “Tu viện giàu có này chứa
được cả ngàn tu sĩ hay ăn mày nhưng chỉ có một ít người được sử dụng thu nhập
của nó”.
106. Quanh mình tôi luôn có dây thừng nhỏ -
các nhà chú giải đã suy đoán nhiều về ý nghĩa tượng trưng của dây thừng này
nhưng chưa thống nhất. Một số này coi nó là biểu tượng của sự gian xảo mà nhờ
nó Dante có thể bắt con cáo, nghĩa là để quyến rũ phụ nữ (con cáo – dục vọng).
Một số khác, ngược lại – cho rằng đấy là biểu tượng của sự kiềm chế mà Dante
muốn bắt con cáo, nghĩa là muốn kiềm chế dục vọng của mình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét